Aandelen

Waarom bestaan aandelen?

Elke firma die start of haar activiteiten uitbreidt heeft kapitaal (geld of cash dus) nodig. De onderneming kan dit kapitaal verkrijgen door onder meer aandelen uit te geven. Men spreekt dan van een aandelenemissie of aandelenuitgifte.

Iedereen die kapitaal inbrengt (met andere woorden aandelen koopt van het bedrijf), wordt mede-eigenaar van de vennootschap. In ruil voor zijn of haar inbreng ontvangt hij een bepaald aantal aandelen.

De eigenaar van een aandeel is een vennoot in de betrokken vennootschap en wordt aandeelhouder genoemd. In feite is men mede-eigenaar van de firma.

Wat is een aandeel of effect

Enkele definities van wat een aandeel is:

Een aandeel is een eigendomstitel die recht geeft op een deel van het eigen vermogen (= kapitaal) van een vennootschap.

Een aandeel is een bewijs van deelname in het kapitaal van een vennootschap.

Soorten Aandelen

• Gewone of maatschappelijke aandelen. Dit omschrijft de meeste die in omloop zijn. Ze vertegenwoordigen een bepaald gedeelte van het maatschappelijk kapitaal van de onderneming. Bijvoorbeeld 1/10000 of 1/100000 van het kapitaal van de vennootschap.
• Bevoorrechte of preferente aandelen. Deze hebben speciale eigenschappen. Ze geven vóór alle andere aandelen
  recht op een deel in de winst, dat afgehouden wordt van de jaarlijkse winst. Daarom worden ze bevoorrechte aandelen genoemd. Daarnaast wordt bij de ontbinding van de vennootschap deze effecten eerst terugbetaald alvorens alle andere aandelen. M.a.w. deze aandeelhouders hebben minder risico op verlies van hun geld.
• Aandelen aan toonder of op naam. Deze aan toonder kunnen simpel overgedragen worden aan derden. Deze op naam zijn ingeschreven op naam van de aandeelhouder in het register van de vennootschap. De overdracht aan derden moet in dit geval gebeuren door een overschrijving. Aandelen op naam zijn o.a. gebruikelijk in de Angelsaksische landen, in Zwitserland, in Italië. In België waren het vooral aandelen aan toonder maar dit is veranderd sinds 2008. Sinds 1 januari 2008 mogen bedrijven en financiële instellingen namelijk geen effecten aan toonder meer uitgeven. (dematerialisatie van effecten)
• Cyclische en Niet-Cyclische aandelen: Afhankelijk van de conjunctuurgevoeligheid spreekt men over defensieve (niet-cyclische) en cyclische aandelen.

Onderdelen van een aandeel aan toonder

1. De mantel: Deze draagt de naam van de vennootschap. Op de achterkant van de mantel vindt men een uittreksel uit de statuten van de vennootschap met inlichtingen die voor de aandeelhouder van belang kunnen zijn. Dit bevat het doel van de onderneming, de manier van winstdeling, de bijeenroeping van de algemene vergadering van de aandeelhouders, de rechten die aan de aandelen zijn verbonden en nog veel meer informatie voor de aandeelhouder.
2. Dividendenblad of couponblad: Dit bevat een lijst van genummerde couponnetjes (in België is dit meestal dertig) die mogelijks recht geven op een dividend.

Sectoren voor Niet-Cyclische aandelen (defensieve effecten)

Aandelen in deze sectoren zijn over het algemeen niet gevoelig aan hoogconjunctuur en laagconjunctuur.

• Distributie van voeding: Mensen moeten altijd eten en drinken. Dit zijn basisbehoeften en bijgevolg redelijk stabiel zelfs tijdens slechtere beurstijden. De omzet van deze bedrijven (zoals supermarkten) blijft vrij stabiel zelfs als is het crisis. Bekijk maar eens de aandelenkoersen van Colruyt of AD Delhaize in slechtere tijden en vergelijk dit met andere aandelen op de beurs.
• Gezondheidssector (ook wel farmaceuticals genoemd). Gezondheid is ook een basisbehoefte en is er ook steeds meer vraag naar. Dit omwille van onder andere de vergrijzing, de toename in het aantal mensen op aarde en de levensstijl van de mensen.
• Vastgoedsector. In slechte tijden wordt er sowieso nog steeds belegd in vastgoed. Men zegt altijd geld kan verminderen in waarde, maar een huis heb je. Pas op de waarde van een huis kan ook dalen en dit hebben we zelfs tijdens de economische crisis in Zuiderse landen zoals Spanje gezien. Je hoeft natuurlijk geen vastgoed te kopen maar je kan ook beleggen in aandelen. Beleggen in beursgenoteerd vastgoed (zoals Befimmo op de BEL20) is een stuk simpeler en liquider dan rechtstreeks beleggen in een onroerend goed. De ondernemingen halen hun inkomsten voornamelijk uit verhuring en/of verkoop van gebouwen. Meestal zijn huurcontracten afgesloten voor een vaste periode van minimaal 3 jaar en gebouwen hebben toch een zekere waarde waardoor deze sector stabiele opbrengsten met zich meebrengt.
• De nutssector. Nutsbedrijven zoals gas- en waterdistributeurs (Eandis), elektriciteitsproducenten en -distributeurs (Engie). Een aandeel uit deze sector geeft meestal ook een stabiel dividendrendement. Het dividend van nutsaandelen wordt gezien als een goed alternatief voor overheidsobligaties.
• Banksector. Normaal zijn deze bedrijven niet-cyclisch en vertonen ze stabiele omzetten. Maar de economische crisis van 2008 was eigenlijk een bankencrisis. En toen was dit niet het meest aangewezen om aandelen van te kopen.

Sectoren voor Cyclische aandelen (cyclicals)

Deze sectoren zijn afhankelijk van de economische conjunctuur waarom:

• Bouwnijverheid. Is logisch aangezien mensen bouwprojecten zullen uitstellen of meer op kosten zullen letten in onzekere tijden.
• Kledingsector. Men zal letten op de uitgaven voor kleding.
• Doe-het-zelf-zaken.
• Staalsector (bijvoorbeeld Bekaert op de BEL20).
• Mijnbouw.
• Grondstoffen (zink, koper, aluminium, zilver,…).
• Verhuring van kantoorruimten.
• chemienijverheid (Bijvoorbeeld Solvay).
• Luchtvaartmaatschappijen. Men zal minder op reis gaan.
• Autosector. Men zal geen wagen kopen of voor een goedkopere auto kiezen.
• Technologiebedrijven (cfr. Siemens, Philips, Ericsson). Mensen zullen minder technologische gadgets aankopen in moeilijke tijden.

Waar vindt men aandelen terug? Een beursindex

Aandelen worden meestal ondergebracht in een beursindex. Een beursindex groepeert aandelen op basis van:

• De geografische ligging (nationale indexen zoals de Bel20, de CAC40, de DAX, de Footsie, de Dow Jones, de Nikkei, de AEX)
• De sector
• De beurskapitalisatie (zoals large caps, mid caps en small caps waaronder in België de Bel Mid en Bel Small).

Beleggen in derivaten

Met derivaten (zoals ETF’s – exchange trust funds – en indexfondsen) kan rechtstreeks belegd worden in een index (beursindex) i.p.v. in een individueel aandeel. Je belegt eigenlijk in een volledige groep van aandelen met gelijkaardige kenmerken terwijl er toch een zekere diversificatie is, gezien het grote aantal waarden (aandelen) waarin belegd wordt. Op deze manier spreid je je risico omdat je niet al je geld afhangt van de koers van 1 aandeel.

17 Aandelen Weetjes, Advies & Tips

1. Handel enkel in wat je begrijpt. “Speel” niet op de beurs met dingen die je niet kent.
2. Gouden regel: koop aandelen goedkoop & verkoop duur.
3. Zorg dat je effectenportefeuille nooit meer dan 100 min jouw leeftijd percent aandelen bevat.
4. Beleg enkel met geld dat je mag verliezen of dat je niet nodig hebt op korte termijn.
5. Leen nooit geld om op de beurs te beleggen.
6. Beleg nooit alles in 1 aandeel maar diversifieer (spreid tussen aandelen en obligaties en beleg in verschillende sectoren en locaties of beleg in een indextracker)
7. De 3-6-9 regel: als je op een spaarboekje een rendement van 3 % mag verwachten, dan is dat 6 % voor obligaties en 9 % voor aandelen. Als die 3 % en 6 % niet meer kunnen, kan dit ook niet meer voor die 9 %.
8. Indien de koers-winstverhouding (k/w) lager is dan 10, wordt het aandeel goedkoop.
   Indien die hoger is dan 18, is het aandeel duur. Een k/w van 13-14 is perfect normaal.
9. Daytrading is speculeren op snelle winsten (snel aankopen en verkopen).
10. Een stijgende obligatierente (lager risico) maakt aandelen (groter risico) minder aantrekkelijk.
11. Sinds 1900 is de septembermaand gemiddeld de slechtste maand voor beursaandelen.
12. Wat er in Wall Street gebeurt voelt de rest van de beurswereld.
13. What comes up must go down, but goes back up again. Deze effecten gaan van onderwaardering naar overwaardering. En weer terug.
14. Never catch a falling knife.
15. Ga niet mee met de psychologie van de kudde. Koop ze als alles zakt tegen lage prijzen en verkoop wanneer alles blijft stijgen.
16. Warren Buffet (bekende belegger ter wereld) zei “Je moet angstig zijn als de anderen hebzuchtig zijn en je moet hebzuchtig zijn als de anderen angstig zijn.
17. Bij beleggers is het sentiment altijd belangrijker dan de ratio. De beurskoers weerspiegelt dus niet de gezondheid van een bedrijf.

Meldingsplicht bij kopen van aandelen

Er bestaat een participatiemelding die verplicht is (vooral voor grotere gereglementeerde markten). Dit houdt in dat beleggers die aandelen van een Belgisch bedrijf verwerven, verkopen of overdragen, de transactie moeten melden eens de wettelijke minimumdrempel van 5 %, 10 % en de veelvouden ervan wordt overschreden. Maar bedrijven kregen de mogelijkheid om statutair bijkomende (vrijwillige) drempels in te voeren van 1 %, 2 %, 3 %, 4 % en 7,5 %. De regels van ons land zijn strenger dan de Europese transparantierichtlijn van 2004. Hier zie je een voorbeeld van een participatiemelding.

• Wanneer melden? Deze melding moet aan het bedrijf gebeuren binnen de twee noteringsdagen na het overschrijden van de drempel. Het bedrijf moet dan de informatie publiek maken bijvoorbeeld via een persbericht.
• Waarom melden?
  • Om de transparantie van het aandeelhouderschap van beursgenoteerde bedrijven bevorderen.
  • Omdat de federale regering wil voorkomen dat iemand onverwacht heel wat te zeggen heeft op de algemene aandeelhoudersvergadering.

Risico van beleggen in Aandelen

Het is en blijft een risicovolle belegging. Afhankelijk van de winstgevendheid van de onderneming (en als de firma dividend uitkeert) geeft het dividend een variabele opbrengst terwijl er geen enkele garantie is dat de belegger op een bepaald moment het geïnvesteerde kapitaal terugkrijgt.

Fiscaal: Belasting op beleggen in aandelen

Vroeger waren meerwaarden uit aandelen vrij van belastingen omdat je ook verlies kon maken (en dan krijg je geen belasting terug natuurlijk), maar onlangs heeft men de speculatietaks ingevoerd. Ondertussen in 2017 is deze taks terug afgeschaft. Deze bracht ook niet het bedrag op dat de staatskas gehoopt had. Deze meerwaarden zijn dus terug vrij van belastingen.

De aankoop en verkoop van aandelen gaat gepaard met een beurstaks van 0,17 % (tot een maximum va, € 500).

Op de uitkering van dividenden wordt 25 % roerende voorheffing afgehouden, tenzij men over strips beschikt, dan bedraagt de roerende voorheffing slechts 15 %. Een V(erminderde) V(oorheffing)-strip (VV-strip) is een apart couponblad dat het recht op verminderde voorheffing vertegenwoordigt. Bij dividenden van buitenlandse aandelen worden er meestal dubbele belastingen geheven.

Wie Is Aandeelhouder & Welke Rechten Heeft Hij?

De bezitter of eigenaar van een aandeel.

De aandeelhouder beschikt over een aantal rechten:

• Deelgerechtigheid een deel van de jaarlijkse uitgekeerde winst. Met andere woorden recht op dividend.
• Spreiding. Men heeft recht op een deel van het kapitaal bij vereffening van de onderneming
• Medezeggenschap in de gewone en buitengewone algemene vergadering.
  Aandelen zonder stemrecht bestaan ook.
• Recht op informatie door inzage (voor de jaarlijkse algemene vergadering) in de balans van de onderneming, haar effectenportefeuille, het verslag van de commissarissen en revisoren en andere data over het beursgenoteerde bedrijf.
• Recht van overdracht van aandelen. Over het algemeen kan de aandeelhouder zijn aandelen gemakkelijk verkopen. Dit is uiteraard eenvoudiger bij beursgenoteerde bedrijven.